Selimiye Camii, Edirne ilinin en önemli tarihi yapılarından biridir. II. Selim’in talimatıyla Kıbrıs’ın fethiyle elde edilmiş olan ganimetlerle Mimar Sinan tarafından şehrin en yüksek noktasına yani baltacılar koğuşunun bulunduğu noktaya inşa edilmiştir. Yapımına 1568 yılında başlanmış, 1574’te tamamlanmış ve böylece Osmanlı-Türk mimarisinin muazzam örneklerinden biri arasında yerini almıştır. 3’er şerefesi bulunan 4 minareye sahiptir. Açık havalarda Uzunköprü’deki Süleymaniye Köyü’nden ve Rodop Dağları’ndan da rahatlıkla görülebilmektedir. Mimar Sinan bu yapıyı ‘ustalığımın eseri’ diyerek övmüştür. Edirne gezilecek yerler listesinin başında gelen bu camii, şehirde bulunan en büyük şaheserlerdendir.
Selimiye Camii Özellikleri
Yapımı 1568-1575 yılları arasında gerçekleşen camii Mimar Sinan’ın imzasını taşıyan görkemli bir başyapıttır. Edirne’nin sembollerinden biri olan Selimiye Camii 31.5 metrelik kubbesiyle oldukça ihtişamlı bir görünüme sahiptir. Üzerinden asırlar geçmesine rağmen camide bir çatlak dahi oluşmaması Mimar Sinan’ın ‘ustalık eserim’ sözünde ne kadar haklı olduğunu göstermektedir. Selimiye Camii’nin minareleri gelişmiş bir raylı sistem üzerine oturtulmuştur, Edirne’nin her yerinden görülebilmektedir. 2011 senesinde UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmiş olup global çaptaki tarihi ve kültürel önemi böylelikle tescillenmiştir.
İnşasında yaklaşık 15.000 kişinin çalıştığı Selimiye Camii’nin heybetli görüntüsü ile iç mekandaki huzurlu atmosferi ve kusursuz tasarımı birbirini bütünlemektedir.
Caminin devasa kubbesi 31,30 metre genişlikte ve 43,28 metre yüksekliktedir. Caminin iç mekanı ortalama 1.620 metrekare iken kapladığı alanın toplamı 2.475 metrekaredir. Bu da camiinin ne kadar geniş bir mimari yapı olduğunu gözler önüne sermektedir. Camii kesme taştan yapılmıştır ve çini, mermer, taş, sedef ve ahşap gibi süslemeleriyle de dikkat çekmektedir. Mihrabı ve minberi mermer işçiliğinin en güzel örneklerindendir.
Avlusu taş duvarlarla çevrilidir ve burada Darül-Kur’a, Darül-Sübyan ve Darül-Hadis gibi yapılar vardır.
Eski kubbeli yapıların asıl kubbesi kademeli yarım kubbelerin üstünde yükselirken, Selimiye Cami ise tek kubbeyle örtülmüştür. Böylece iç mekanın daha ferah olması sağlanmış, minarelerle kubbenin birbirine yakınlığı nedeniyle cami sanki göğe doğru uzanıyor gibi hissedilir. Caminin iç kısmı İznik çinileriyle bezenmiştir. Yapının avluya, kuzey ve güneye açılan 3 kapısı vardır. İç avlusu kubbeler ile süslenmiştir. Avlunun tam ortasında ise mermerden yapılmış bir şadırvan bulunur. Hünkar mahfili, Büyük kubbenin altındadır. 12 sütuna ve 2 metre yüksekliğe sahiptir.
Dış avluda bulunan medrese bugün müze, Sıbyan Mektebi de çocuk kütüphanesi olarak kullanılmaktadır.
Selimiye Camisi’ndeki Ters Lale ve Manevi Sırlar
Selimiye Camisi’nin müezzin mahfilinin bir ayağının altında ters bir lale motifi bulunmaktadır. Bununla ilgili şöyle bir hikaye anlatılır:
Caminin yapılacağı sırada bu bölge bir lale bahçesidir. Bahçenin sahibinden arsayı satmasını isterler fakat o buna hiç yanaşmaz. Nihayet uzun çabalar sonucunda bir şartla ikna edilir: Caminin yerinde, önceden lale bahçesi olduğunu belli etsin diye bir lale motifi olacaktır. İsteği kabul edilir ve caminin yapımından sonra müezzin mahfilinin altındaki bir ayağın iç kısmına bu lale motifi işlenmiştir. Fakat bu motif terstir. Bu da bahçesini satmaya bir türlü ikna olmayan kişiye bir göndermedir.
Caminin öğeleri manevi bakımdan oldukça derin anlamlar ihtiva etmektedir. Örneğin tek kubbe, Allah’ın birliğine, 5 kademeli pencereler İslam’ın beş şartına, 4 adet vaaz kürsüsü dört mezhebe, 99 penceresi Allah’ın 99 ismine, arka minarelerindeki 6 yol imanın altı şartına, külliyedeki 32 kapı 32 farza, minarelerdeki 12 şerefe de Osmanlı’nın 12. Padişahına işarettir.
Selimiye Camii Ulaşım
Selimiye Camii, ülkemizin Marmara Bölgesi’nde yer almaktadır. Trakya’nın Edirne ilinin merkezinde bulunan camii Yeni Mahalle’de, Osmanlı döneminde Kavak Meydanı ve Sarıbayır denen bölgede konumlanmıştır.
