Aydın iline bağlı olan Yenipazar ilçesi, herhangi bir dış göç almadığından dolayı Aydın kültürünü günümüze kadar korumaya başarmıştır. İlçenin 5 kilometre doğusunda yer alan Orthasia adlı yerleşim yeri, Yenipazar’ın ne kadar eski tarihlere uzanan bir yerleşim yeri olduğunu ortaya koymaktadır. İlçenin doğusunda Nazilli, Aydın yer alırken kuzeyinde Sultanhisar ilçesi ve Atça mahallesiyle batısında Efeler ilçesi yer almaktadır. Belde 1957 yılında ilçe statüsüne ulaşmıştır.
Yenipazar’da Gezilecek Tarihi Yerler
Yenipazar’daki tarihi mekanlar şu şekildedir:
- Yörük Ali Efe Müzesi: Milli kahramanımız Yörük Ali Efe’nin İzmir’den dönüş sonrasında ölümüne değin yaşadığı Yenipazar ilçesindeki evi 1980’li yıllarda çıkan yangın sonucunda tabiri caizse küle dönüşmüştür. 1995 yılında Aydın Valiliği’nin Kültür Bakanlığı’na sunduğu öneri kabul edilerek ev müzeye dönüştürülmüştür. Aslına uygun olarak restore edilen müzede Yörük Efe Ali’nin kişisel eşyaları da servis edilmektedir. 2001 yılında ziyarete açılan müzeye giriş ücretsizdir.
- Beyler Kulesi (Donduran Kalesi): Yenipazar ilçesinde yer alan ve Donduran köyünün güneyinde yer alan bu yapı, moloz taş ve yer yer mermer malzemeden inşa edilmiştir. Kubik bir yapı olarak inşa edilen kule; birinci ve ikinci kat ile teras katından oluşmaktadır. Kulenin herhangi bir kitabe bulunmadığından dolayı yapım tarihi net olarak bilinmemektedir. Ancak köyün içinde yer alan çeşmelerin kitabelerindeki 1764 1765 tarihleri, kulenin yapım yılına ışık tutmaktadır.
- Alhan Hamamı: Yenipazar’ın Alhan köyüne yer alan Alhan Hamamı, çevresi zeytinliklerle örülü bir tepe üzerinde konumlanmıştır. İki kısımdan oluşan hamam, eskiden han olarak kullanılmaktaydı; öyle ki köyün adının da bu han geldiği ön görülmektedir. Hamam, hasar alsa da dört duvarı hala ayaktadır. Hamam, kendine özgün yapısı ve mimari detaylarıyla Türk kültürünün en önemli özelliklerini ön plana çıkarmaktadır.
Yenipazar’daki Gezilecek Doğal Güzellikler
Yenipazar’daki doğa harikaları şu şekildedir:
- Aşağı Dip Gölü Doğa Parkı: Yenipazar ilçesinin sınırlarında yer alan göl, ortalama 50.000 metrekare büyüklüğe sahiptir. Büyük Menderes nehrine bağlı olan bu doğal güzellik; pek çok kuş türüne de ev sahipliği yapmaktadır. Yer altı ve yüzey sularından beslenen gölün çevresi sazlıklarla doludur. 2012 yılındaki restorasyon sonrası açılışa sunulan doğa parkı, fotoğraf tutkunlarının uğrak mekanlarından biridir.
- Yenipazar Teras Tepesi: Aynı zamanda mesire alanı olarak da kullanılan teras tepesi, Aydın’ın hem tabi güzellikleri hem de mimari detaylarını gözler önüne sermektedir. Yenipazar ilçesinin güneyinde yer alan tepenin rakımı 63 metreye kadar uzanmaktadır.
- Madran Dağı: 1792 metre rakıma sahip bu dağ; şifalı otlarıyla, muazzam oksijen kaynağı atmosferiyle bölgenin en zengin doğal güzelliklerinden biridir. Çine, Yenipazar ve Bozdoğan ilçelerinin kesiştiği bir noktada yer alan dağ ismini, tepe noktasında yer alan Madran Baba yatırından almaktadır; ayrıca dağın üzerinde ve çevresinde toplam 150 köy yer almaktadır.
Yenipazar’daki Meşhur Yemekleri
Yenipazar’daki yöresel yemekleri nelerdir? Sizler için sıraladık:
- Pelvize Tatlısı: İlçe genelinde oldukça yaygın olan bu yöresel lezzetin ana maddesi nişastadır. Pratik tarifi ve iştah kabartan lezzetiyle, dilerseniz bu tatlıyı meyve ilave ederek de tüketebilirsiniz.
- Yenipazar pidesi: Dünyanın en iyi pidesi sloganıyla anılan ve oldukça meşhur olan Yenipazar pidesi; tahinli, kıymalı ve peynirli pide çeşitleriyle ziyaretçilerine eşsiz bir lezzet sunmaktadır.
- Yuvarlama: Kıyma, yumurta, soğan ve baharat karışımından hazırlanan bu yöreye has lezzet, tüm bu malzemelerin yuvarlanarak pişirilmesinden adını almaktadır. Üzeri özel sos ve yoğurtla renklendirilen bu tat, özellikle düğün gibi özel günlerin vazgeçilmezidir.
Yenipazar’daki Gidince Mutlaka Yapılacaklar
Yenipazar’daki yapmadan dönmemeniz gerekenler şu şekildedir:
- Orthosia Antik Kenti’ne uğramadan, Yörük Ali Efe Müzesi ve Beyler Kulesi’ni gezmeden, Alhan Hamamı’nın mimari detaylarına yakından şahit olmadan, Madran Dağı’nın iç açıcı manzarası karesini bir fotoğrafla taçlandırmadan ve yörenin meşhur pidesinden yemeden dönmeyin!
