Ülkemizin Karadeniz Bölgesi sınırlarında yer alan Zonguldak, ilk yerleşimin M.Ö. 2500’li yıllara uzandığı köklü bir tarihe sahiptir. Ülkemizin taş kömürü madenlerini bünyesinde barındırın bölgenin isim kaynağı; Fransızca “Zone” ile Türkçe “Göldağı” sözcüklerinin birleşiminden gelmektedir; isim kaynağının Fransızcadan gelmesinin sebebi, Zonguldak ve çevresindeki maden yataklarının ilk kez Fransızlar tarafından işletilmesinde yatmaktadır. Arkeolojik kazılar ışığında bölgeye ilk yerleşen uygarlığın Hititler olduğu ortaya çıkmıştır. Bir maden cenneti olarak da tanımlayabileceğimiz Zonguldak, 1924 yılında il statüsüne kavuştu.
Zonguldak’ta Gezilecek Tarihi Yerler
Zonguldak’taki tarihi mekânlar şu şekildedir:
- Filyos Kalesi / Tieion Antik Kent: Bir diğer adıyla Tieion Antik Kent, Zonguldak’ın Çaycuma ilçesi sınırlarında yer almaktadır. Romalılar tarafından inşa edildiği düşünülen kale, heybetli bir görünüm kazandırmak amacıyla iri taş malzemelerden inşa edilmiştir. Karadeniz’in hırçın sularına tanıklık edebileceğiniz bir noktada konumlandırılan kale, 2003 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onarım işleminden geçmiştir. Kalenin yer aldığı Tieion Antik Kenti’nin tarihi ise 2 bin 700 yıllıktır. Antik kent içerisinde; tapınaklar, heykeller, tiyatro ve çeşitli mezarlar yer almaktadır. Kaleye giriş ücretsizdir.
- Zonguldak Deniz Feneri: Ülkemizin en önemli liman ticaretlerinden biri olan Zonguldak, bünyesinde barındırdığı muazzam deniz feneriyle de ön plana çıkmaktadır. 1908 yılında inşa edilen fenerin denizden yüksekliği 53 metre olup, bir nevi Karadeniz’den geçen gemilere rota görevi görür. 1985 yılından itibaren elektrikle çalıştırılan fener; tek katlı bir yapıdadır.
- Köprülü Camii: 1661 yılında Sadrazam Köprülü Mehmet paşa tarafından yaptırılan cami, tipik Osmanlı cami mimarisinin en güzel örneklerinden biridir. Zonguldak çarşısı içerisinde yer alan yapının en dikkat çekici detayı ise kiremit kubbesidir. Kare formda bir yapıya sahip olan cami, inanç turizmi kapsamında önemli bir eserdir.
Zonguldak’taki Gezilecek Doğal Güzellikler
Zonguldak’taki doğa harikaları şu şekildedir:
- Gökgöl Mağarası: Şehrin Üzülmez bölgesinde yer alan bu damlataşı mağarasının keşfi yakın tarihlere dayanmaktadır. 3350 metre uzunluğa sahip mağara, ülkemizin en uzun onuncu mağarasıdır. Her türlü damlataşı oluşumlarını sergilendiği bu tabii mühendislik eseri, dört bölüme ayrılmıştır. Aşağı yukarı 350 milyon yaşında olduğu tahmin edilen mağaranın içerisinde bir de dere yatağı yer almaktadır. Astım başta olmak üzere çeşitli solunum yolu hastalıklarına iyi geldiğine inanılan bu mağaraya giriş kişi başı için 10 TL, öğrenciler için 5 TL’dir.
- Cehennemağzı Mağaraları: Ereğli ilçesinde yer alan Cehennemağzı Mağaraları, birbiri ardına sıralı üç mağaradan oluşmaktadır. Antik Dönem’in Acheron Vadisi olarak da isimlendirilen oluşumun ilk mağarasında bitki ve geometrik motifli mozaikler bulunmaktadır. Koca Yusuf Mağarası olarak adlandırılan ikinci mağara ise yamaç üzerinde yer almaktadır; üçüncü mağaranın zemini ise tamamen suyla kaplı olup diğer mağaralara oranla daha geniştir. Giriş ücreti 7 TL’dir.
- Fetih Çınarları: İstanbul fethine hazırlanan ordu, Rumeli ve Anadolu hisarlarını onarmak ve güçlendirmek için taş arayışına girer. Bu haber doğrultusunda Anadolu’nun birçok beldesinden İstanbul’a taş sevkiyatı olur. Özellikle Ereğli’de tanınmış birçok taş ustası vardı. Fatih Sultan Mehmet, Ereğli’ye minnet borcu olarak 6 tane çınar dikilmesini emretmiştir. Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından koruma altına alınan çınarlar 8 adetti ancak betonlaşmadan dolayı ikisi zarar görmüştür.
Zonguldak’ın Meşhur Yemekleri
Zonguldak’ın yöresel yemekleri nelerdir?
- Uğmaç Çorbası: Şehrin önde gelen tatlarından Uğmaç Çorbası; süt, su, un ve nane kullanılarak hazırlanan oldukça pratik bir lezzet.
- Malay: Karadeniz halkının olmazsa olmazlarından mısır unundan yapılan bu karışım, tam anlamı ile bir damak şöleni.
- Beyaz Baklava: “Baklavanın da beyazı mı olur, canım” dediğinizi duyar gibiyiz ama Zonguldak’ın meşhur baklavasını tadınca düşünceleriniz tamamı ile değişecek. Baklavanın beyaz renkte kalmasının sebebi ise ısısının düşük tutulması.
Zonguldak’a Gidince Mutlaka Yapılacaklar
Zonguldak’tan yapmadan dönmemeniz gerekenler:
- Cehennem Ağzı Mağaraları ve Gökgöl Mağarası’nı ziyaret etmeden, Harmankaya Şelalesin’nde serinlemeden, Tieion Antik Kenti’ne uğramadan, yöresel lezzetlerinden tatmadan dönmeyin!
